De boeren hebben geprotesteerd. Ook wie de afgelopen week het nieuws niet heeft gevolgd, kan het moeilijk zijn ontgaan. De boeren zijn boos. DE boeren, want in de media is het inmiddels een homogene groep. Dus geen onderscheid meer tussen intensieve veehouders, akkerbouwers, biologische boeren of keuterboeren.
Net als eerder DE Groningers, DE blokkeerfriezen, DE gele hesjes en DE klimaatstakers. Ruimte voor nuance is er niet. DE depersonaliseert, ieder lid van DE groep vindt hetzelfde en is hetzelfde. Wie afwijkt van de mores, ligt eruit. Het is DE tegen de rest van de wereld.
Bij de boeren gaat het nog wat verder. Sinds Boer zoekt Vrouw zijn DE boeren aaibaar geworden. ‘We’ hebben ze allemaal omarmd. De wat stugge mannen, die in de verte over hun weiland staren en met weinig woorden dromen over de liefde. Het contrast met de boeren die dinsdagavond aanschoven was op het oog groot. Gierend van de adrenaline en het machtsvertoon, waarmee ze op hun tractoren naar het Malieveld trokken, zaten daar vrolijke en praatgrage mannen. Mannen met een grappig accent, die vrijwel meteen vergeven waren voor het negeren van de aanwijzingen van politie en gemeente. Want ja daarvoor zijn ze boer.
Boos
En DE boeren zijn boos. Boos op de overheid, die teveel eist van het boerenbedrijf en steeds weer met onduidelijke en veranderende regels komt. Boos om het slechte imago bij de burger. Boos om de lage prijzen voor hun producten en de noodzaak om zich steeds dieper in de schulden te steken. Het ligt allemaal aan de ander.
De oplossing is eenvoudig. Laat ons gewoon boeren en het komt goed. Nu zit daar precies het punt, want in het verleden is juist dat niet gebeurd. Toen het melkquotum werd losgelaten deden veel boeren het tegenovergestelde van wat nodig was: meer koeien (en dus meer stikstof). De sector regelde het niet zelf. Net zo min als de noodzakelijke investeringen om de boerenbedrijven milieuvriendelijker te maken vanzelf worden gedaan.
Natuurlijk zijn er boeren die wel de noodzaak van verandering en hun rol in de klimaatverandering erkennen. Maar door de nadruk te leggen op DE groep verdwijnen dit soort geluiden naar de achtergrond. Niet in de laatste plaats door de helpende hand van de LTO. De boerenbelangenbehartiger stelt dat er in ons volle land geen ruimte is voor natuur. Bizar, maar als je de redenering volgt, is er ook geen stikstofprobleem en hoef je dus niets te doen.
Vanaf daar is het maar een kleine sprong naar de nieuwe vrienden van DE boeren. Prominent zaten ze daar in een rijtje. Populistisch rechts. Geert die als in zijn jonge dagen de meute opzweepte. Thierry en Theo die de boeren behendig als slachtoffer van de ‘klimaatdrammers’ positioneerde. En dan was er nog Henk Bleker. Ook hij werd van stal gehaald en met applaus begroet.
Afbraak van het natuurbeleid
En waarom eigenlijk? Want was het niet Henk die met zijn afbraak van het natuurbeleid en zijn onkunde op het ministerie van landbouw aan de wieg stond van de huidige problemen. De man met innovatie in zijn portefeuille, die toen hij het kon heeft nagelaten om de landbouw te moderniseren.
Het valt lastig te begrijpen dat DE boeren kiezen voor deze vrienden. Vrienden, die uit de EU willen en daarmee in één klap de op Europese subsidies draaiende landbouw in een diepe crisis zouden werpen. Vrienden, die de problemen van klimaatverandering bagatelliseren of zelfs ontkennen, terwijl boeren daar toch dagelijks problemen van ondervinden. Vrienden, die het niet hebben over de te lage prijzen in de supermarkt, terwijl daar voor de boeren een enorm probleem ligt. Vrienden, die Carola Schouten weghonen, terwijl zij wel nadenkt over mogelijke oplossingen, gevoelige taboes niet schuwt en voor de boeren echt een aardige vriendin is.
Als directeur-secretaris van het Centrum van Lokaal Bestuur, de ondersteunende organisatie voor alle lokale PvdA-politici, schrijft Jacqueline Kalk regelmatig columns over wat haar opvalt in de politiek, lokaal of landelijk. In Hilversum is zij raadslid voor onze partij met onder haar hoede de portefeuilles Zorg en Welzijn, Wonen, Openbare Ruimte en Stedenbouw, Verkeer, Duurzaamheid.
Afbeelding: Lex van Lieshout | Hollandse Hoogte