10.000 woningen? Vijf vragen die Hilversum moet beantwoorden

Foto:  Johan Bakker (Flickr)

Het MRA-sleutelproject biedt een aantal mooie kansen. Tegelijkertijd roept het ook veel vragen op. Een half jaar geleden was dit onze eerste reactie, toen het college van B&W de raad voor het eerst informeerde over de mogelijkheid om via het MRA sleutelproject 10.000 extra woningen te realiseren. Intussen is de druk op onze woningmarkt nóg verder toegenomen. Maar ook de vragen over de wenselijkheid en het realiteitsgehalte van zo’n ‘schaalsprong’ zijn groter geworden. Bewoners maken zich zorgen over de plannen voor verstedelijking en laten van zich horen. Ook wij maken ons zorgen. We noemen vijf vragen die Hilversum volgens ons moet beantwoorden met betrekking tot het sleutelproject.

1. Wie heeft er baat bij?

Voor wie gaan we bouwen? De afgelopen jaren zijn er in Hilversum vooral dure woningen gebouwd. Betaalbare woningen voor lagere en middeninkomens zijn nauwelijks te vinden. Een extra impuls aan de woningbouw kan een enorme bijdrage leveren tegen de krapte op de woningmarkt. Maar het moet niet het idee versterken van Hilversum als voorstad van Amsterdam. Daarnaast kan het onze buurgemeenten ook niet vrijwaren om zelf een bijdrage te leveren aan het oplossen van de woningnood in onze regio. En wat ons betreft ook heel belangrijk is: de groei moet voor iedereen goed zijn, met elk type portemonnee, en niet alleen voor een beperkte groep mensen.

2. Hebben we wel genoeg ruimte?

Tienduizend woningen leggen een enorm beslag op de beschikbare ruimte. Niet iedereen is ervan overtuigd dat die ruimte er ook daadwerkelijk is. Het college heeft Hilversum Noord en Oost aangewezen als gebieden waarbinnen deze uitbreiding van woningen moet gebeuren. Wij zien binnen deze gebieden nu nog niet voldoende mogelijkheid, simpelweg omdat er al huizen staan waarin nu prima gewoond wordt.

3. Wat zijn de gevolgen voor verkeer, groen en leefbaarheid?

De praktijk leert dat er in Hilversum slechts een beperkte groei mogelijk lijkt zijn. Wij laten ons graag overtuigen als dit anders zou kunnen en kijken dan graag naar de effecten voor de verkeersdruk en de leefbaarheid. Alleen toevoegen in gebieden Oost en Noord is voor ons geen optie. Deze gebieden zijn al zeer dichtbewoond en verder toevoegen leidt alleen maar tot minder groen en minder leefbaarheid.

4. ‘Schaalsprong’ of geleidelijke groei?

Als we kijken naar steden waar daadwerkelijk een schaalspong is gerealiseerd, dan kun je je afvragen of geleidelijke groei niet beter is. Vaak leidt schaalsprong tot eenvormigheid, denk aan de Vinexwijken of de ontwikkeling van Lelystad. Tuinstad Hilversum is een groen dorp met veel inwoners in een prachtige, maar ook zeer kwetsbare omgeving die we willen behouden voor de toekomstige inwoners. Dat verhoudt zich niet goed met het kosmopolitisch hoogstedelijke media-milieu voor de regio waar het sleutelproject op insteekt.

5. Wat gebeurt er als we ‘nee’ zeggen?

Het college heeft besloten dit project in te dienen en de MRA heeft dit het etiket van ‘sleutelproject’ gegeven. Dat betekent dat de MRA er voorstander van is. Met alle berichten over dit project, zoals de werving van extra ambtelijke capaciteit, lijkt het alsof het sleutelproject een gegeven is. Dat is niet zo. De raad van Hilversum moet en mag hier nog een besluit over nemen, en dus ook ‘nee’ zeggen.

Waar gaan we straks over besluiten?

Het idee is opgevoerd, dat niet meegaan in de schaalsprong automatisch tot een verschraling van het voorzieningenniveau zal leiden. Dat vinden we een beetje onzin. Want dan zou elke gemeente met minder dan 90.000 inwoners (en dit zijn verreweg de meeste gemeenten) te maken hebben met de noodzaak tot een schaalsprong. De discussie over nut en noodzaak van het sleutelproject is door de raad nog niet gevoerd. En dat mogen we niet vergeten.

Binnenkort (17 juni)  wordt er binnen de commissie gesproken over dit project. Dan gaat het alleen over de vraag of en zo ja welk(e)  scenario(‘s) er worden uitgewerkt om uiteindelijk een besluit te kunnen nemen als raad. Dat besluit zal in de eerste plaats gaan over de vraag of we wel of niet willen groeien, met hoeveel woningen we dit zouden willen doen, en welke werkgelegenheid daarmee gepaard zou kunnen gaan. En hier horen dan ook de afwegingen bij over leefbaarheid, verkeersdrukte en behoud van onze prachtige omgeving.

Bonusvraag door coronacrisis: (economische) groei of krimp?

Er is ook een aspect bijgekomen. Het hele sleutelproject is gebaseerd op de aanname van verdere economische groei. Deze groei zal er in ieder geval de komende jaren waarschijnlijk niet zijn, alhoewel we nu nog niet kunnen overzien wat de effecten op de middellange en lange termijn zullen zijn. Leidt de crisis echt tot grote werkloosheid en verlies van werkgelegenheid? Dan kan investeren weleens heel belangrijk worden om de regio aan het werk te houden. Dit vraagt om een herbezinning ten aanzien van het sleutelproject, waarbij we moeten uitgaan van de eerder genoemde aspecten die voor ons, de PvdA, belangrijk zijn.