Begroting 2025: sluitend met wel iets hogere lokale lasten

De raad van 13 november stond in het teken van de gemeentebegroting voor 2025: wat komt erin en wat gaat eruit? Oftewel, waar besteedt onze gemeente zijn rijksgelden en eigen belastinginkomsten aan. Dat klinkt spannender dan het is. In feite zet de begroting nog even op een rijtje wat al is besloten, met hier en daar wat ruimte voor kleine wijzigingen. Het goede nieuws: de meeste Hilversummers gaan er nauwelijks op achteruit. Toch ook wat opstekers, zoals extra geld voor het ‘kindpakket’ voor minima.

Het was de eerste begroting van onze wethouder Jacqueline Kalk. Zij kan terugkijken op een harmonieuze vergadering. Zelfs oppositiepartijen SP ter linkerzijde, D66 en BV/NL ter rechterzijde waren mild. Alleen D66 en de SP waagden zich aan een paar tegenvoorstellen. Soms vrij technisch, zoals de vraag of het college niet meer ‘indicatoren’ kan vastleggen aan de hand waarvan de raad kan bepalen of ons geld wel effectief wordt besteedt. Wethouder Kalk kon er niet al te enthousiast van raken, want extra indicatoren vergen veel extra ambtelijke inzet zonder dat de gewone Hilversummer er iets mee opschiet. De motie van D66 haalde het dan ook niet.

Onze inbreng tijdens de zogeheten ‘algemene beschouwing’ werd verdeeld tussen Kees Bakker en Joop Lahaise. In de aanloop naar deze raadsvergadering had Kees de technische voorbereiding voor zijn rekening genomen, samen met commissiewoordvoerder Fabian Lawerman. Vooral goed kijken of het allemaal wel klopt en het college – Jacqueline is pas afgelopen voorjaar als wethouder Financiën in touw – doet wat de raad heeft besloten. Daar kwam weinig verontrustends uit, behalve voor sommige inwoners de onvermijdelijke woonlastenstijging, al zal die in 2025 meevallen.

Bijdrage Kees:

‘Joop Lahaise en ik hebben onze bijdrage verdeeld. De mijne gaat over de begroting zelf. Die is sluitend. En dat is een goede prestatie van dit college en van onze wethouder Kalk en haar ambtenaren. Het Ravijn-jaar 2026 laat een beperkt tekort zien, maar de jaren daarna voorspellen zelfs weer een licht overschot. Daarmee is de Voorjaarsnota 2024, met de titel Balanceren prima, ingevuld.

Tot zover het goede nieuws. De rijksbijdrage, het geld uit Den Haag, is verreweg de grootste bron van inkomsten voor een gemeente. Helaas kunnen we daar met het huidige kabinet onvoldoende op rekenen. Laten we hopen dat de lobby vanuit de VNG richting Den Haag de pijn in 2026 wegneemt. Maar voorlopig ziet dat er niet rooskleurig uit.

Naast een sluitende begroting zijn ‘financiële kentallen’ een goede manier om een begroting te beoordelen. Voor de komende jaren zitten die qua risico in de goede A en B categorie. Ook het weerstandsvermogen is enorm goed. Anders gezegd, we hebben voldoende vlees op onze botten, aan de vooravond van een mogelijke fusie met Wijdemeren. Die zal een nieuwe dynamiek met zich meebrengen die een prudente aanpak vraagt.

Helemaal zonder pijn is deze begroting zeker niet. De woonlasten stijgen volgens de begroting met gemiddeld 7,4%, al komt een eigen berekening op ruim 7,6%. In geld betekent dat een stijging van ruim €60,- per jaar voor een gemiddeld huishouden. Dat klinkt redelijk en dat is het zeker, maar het is voor menig Hilversummer ook een lastenverzwaring in toch al zware tijden. Opvallend is dat de OZB gespaard blijft.

Dit laat zien dat het inderdaad ‘balanceren’ is, zoals de Voorjaarsnota al voorspelde. Zonder woonlastenverhoging moet je het geld ergens anders zien te vinden. Dan zul je moeten snijden in voor inwoners belangrijke voorzieningen, waarmee je vaak de toch al kwetsbare groepen extra raakt. Daarom lijkt verhoging van de woonlasten voor met name woningbezitters ons de minst slechte oplossing.’

Bijdrage Joop:

‘Voorzitter, zoals collega Bakker aangaf, vindt de PvdA dit een prima begroting. We werken aan projecten die onze stad, ons dorp mooier maken en hopelijk ook socialer en levendiger. Voor ons belangrijke punten krijgen vorm, zoals de opkoopbescherming en de leegstandsverordening. Blij zijn we met het reserveren van geld voor 10 basisbanen. Hilversum lijkt goed op weg. De aanbesteding voor het Stationsplein is gestart en er lopen initiatieven om woningen te bouwen, zoals in de Meent, 1221, Philips, Circusterrein en Monnikenpark, om er enkele te noemen met ook de nodige sociale huur.

Tijd om achterover te leunen? Zeker niet. Dat ook in Hilversum de woonlasten omhoog gaan, hoe bescheiden ook, bovenop een toch al forse inflatie, is voor sommige Hilversummers slechter nieuws dan voor andere. Voor de een is €60,- een rondje in Mout of Meddens, voor de ander nog steeds geen nieuwe wasmachine, terwijl de oude al maanden stuk is. Ook in Hilversum met zijn geprezen brede welvaart wonen mensen die amper rondkomen.

Daarom dienen we samen met Democraten Hilversum, GroenLinks en SP motie 24-151 in, waarin we het college vragen om de minimaregelingen te indexeren, oftewel aan de inflatie van de afgelopen jaren aan te passen. Alleen beschuldigend naar dit weinig sociale kabinet wijzen is verleidelijk maar helpt onze inwoners niet. Wie het moeilijk heeft, moet ook op zijn gemeente kunnen rekenen, op ons. Dit ook in reactie op Hart voor Hilversum.

We zijn ambitieus bezig om Hilversum mooier en beter te maken. Deze begroting helpt daarbij. Maar we blijven genoeg zorgen houden. Vooral onderwijs, zorg, cultuur en media – nota bene onze core business als mediastad – gaan barre tijden tegemoet. Gelukkig blijft Hilversum nog wel investeren in onderwijs en cultuur. En eerlijk gezegd zien we wel ruimte, meer dan deze begroting toelaat. Wist u dat we met een OZB van 0,0641 procent de goedkoopste gemeente van het Gooi zijn voor pandeigenaren?

Een beschouwing zonder één woord aan verkeer en parkeren te besteden gaat natuurlijk niet. Persoonlijk vind ik het jammer dat de nachttrein verdwijnt, al heb ik daar begrip voor gezien de kosten. Belangrijker vinden we dat Hilversum groener, schoner en veiliger wordt voor voetganger en fietser, met voor iedereen toegankelijke trottoirs, veilige oversteekplekken en bijvoorbeeld een gerevitaliseerde Havenstraat waar je niet doorheen racet maar flaneert. Des te treuriger stemt ons het bericht dat er na twee jaar soebatten toch niks gebeurt met de oversteek Oosterspoorplein-Kleine Drift-Zuiderweg. Moties zouden we uitvoeren, weet u nog. We komen hier op een ander moment op terug.

Ten slotte voorzitter, we doen van harte mee met de VVD-motie om nog beter met onze burgers te communiceren dan we in ons begrotingsboekwerk al doen. Dat wij die oproep ondersteunen hoeft geen verbazing voor zich onze moties van enigszins vergelijkbare strekking herinnert… alleen zaten we toen nog in de oppositie. In het verlengde hiervan maken we ons ernstig zorgen over de positie van onze lokale media. Gelukkig deelt het college die zorgen, dus wachten we af hoe zich dat ontwikkelt. Tja, en dan de Vrouwendag-motie. Tja, daar kun je een karikatuur van maken (zoals sommige, overigens vrouwelijke raadsleden deden), maar als PvdA’er voel ik mij verplicht deze discussie serieus te nemen. Hoewel ik als raadslid geacht wordt geen ruggespraak te plegen, heb ik het hier als man voor de zekerheid toch maar even met mijn vrouw over gehad. We zijn het eens dat de positie van vrouwen in onze snel veranderende samenleving nog lang niet altijd vanzelfsprekend is en zelfs verslechtert.’

Vrouwendag en kindpakket

De motie om €30.000,- vrij te maken voor Vrouwendag haalde het nipt. Andere voorstellen die de eindstreep haalden en waar de PvdA zijn handtekening onder heeft gezet waren:

• Ook de Havenstraat mag gebruik maken van het ‘Gevelfonds’, waarmee (bedrijfs)pandeigenaren geholpen worden om de gevel van hun bedrijf te verfraaien. Dat fonds was oorspronkelijk alleen voor zaken in het centrum. We zouden graag zien dat de Havenstraat weer een fijne, opgeknapte winkel-/horecastraat kan worden, waar het fijn shoppen en uitgaan is. Samen met de SP ingediend.
• Minima-voorzieningen zijn al jaren niet geïndexeerd, oftewel aangepast aan de inflatie. Dat moet worden gerepareerd. Zo wordt het zogeheten kindpakket vanaf komend jaar met 21% geïndexeerd en de activeringsregeling met 8%. Deze motie is door Atie van de Beek van Democraten Hilversum opgesteld en samen met PvdA, GroenLinks en SP ingediend.

De gemeenteraad besloot woensdagavond besloten om de bedragen van het kindpakket en de activeringsregeling per 1 januari 2025 te verhogen, zodat deze weer aansluiten bij de gestegen kosten van levensonderhoud. Het kindpakket biedt financiële ondersteuning aan kinderen uit gezinnen met een laag inkomen, zodat zij bijvoorbeeld schoolspullen, sportkleding en andere basisbenodigdheden kunnen bekostigen. De activeringsregeling is er om kwetsbare inwoners van Hilversum te helpen actief deel te nemen aan de samenleving. Beide regelingen zijn de afgelopen jaren niet volledig geïndexeerd, terwijl de inflatie sinds 2020 met maar liefst 21% is gestegen.

Op de foto bij dit artikel de installatie van de Kinderraad, die voorafgaand aan de begrotingsvergadering plaatsvond. De nieuwe kinderburgemeester Yindee Fernandes uit de wijk Kerkelanden hield een indrukwekkende toespraak.